Çocukluk çağında kazanılan beslenme alışkanlıkları, sağlık üzerinde hayat boyu süren güçlü bir etkiye sahip. Bebeklikten çocukluğa uzanan süreçte ve sonrasında iştahsızlıktan yemek seçiciliğe, pek çok farklı beslenme sorunuyla karşılaşmak olası. Çocukların sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanabilmesinde en önemli rol, anne babalara düşüyor. Bu konuda çocuklarınızı nasıl destekleyeceğiniz konusunda rehberliğe ihtiyacınız varsa önerilerimize göz atabilirsiniz.

Rol model olun

Anne babalar olarak çocuklarınızın besin tercihlerini, yeme davranışlarını ve fiziksel aktivite seviyelerini doğrudan etkiliyorsunuz. Siz öğünlerinizde gazlı içecekler içiyorsanız çocuğunuz da içmek isteyecektir. Siz ekran karşısında yemek yiyorsanız, çocuğunuzda bu şekilde yemek yemeyi doğal bulacaktır. Siz sabah uyandığınızda egzersiz ile güne başlıyorsanız, çocuğunuzda bunu örnek alacaktır. Bu nedenle, çocuklarınıza katmak istediğiniz davranışları, önce kendi yaşam tarzınız haline getirmek için adım atın. Onlara önermediğiniz davranışları ise onların önünde mümkün olduğu kadar sergilememek için çabalayın.

Çocuklarınızın açlık-tokluk hislerine güvenin

Sizin rolünüz, çocuklarınıza belirli saatlerde çeşitli yiyecekler sunmak. Çocuklarınızın rolü ise yemeyi tercih ettikleri yiyeceklerden istedikleri miktarda yemek. Çocuklar ne zaman aç olduklarını, ne zaman doyduklarını yetişkinlere göre çok daha iyi hissederler. Bu var olan yetilerini kaybetmemeleri için öğünlerde çocukları yiyecekleri bitirmeleri için çok fazla ısrarcı olmamalısınız. Zaman içerisinde çocukların kendi tabaklarını kendilerinin hazırlamasını teşvik etmelisiniz. Bu şekilde ziyan etmemenin önemini de öğretebilirsiniz.

Yemek saatine yakın bir zamanda ara öğün sunmayın

Çocuklar yemek saatinde yeterince aç olmazlarsa öğünlerde ihtiyaçları olan yiyecekleri yiyemeyebilirler. Aynı zamanda, yeni yiyeceklere karşı merakları da azalabilir. Bu yüzden kahvaltı, öğle yemeği ve akşam yemeğine yakın saatlerde ara öğün sunmamaya dikkat etmenizde fayda var. Aşağıdaki örnek beslenme programını inceleyerek kendi programınızı oluşturabilirsiniz. Tabii, bu program, çocuğun gereksinimlerine ve ailenin beslenme alışkanlıklarına göre değişiklik gösterebilir.

Örnek Günlük Beslenme Programı:

7:00 Kahvaltı

10:00 Ara Öğün

12:30 Öğle Yemeği

15:30 Ara Öğün

18:30 Akşam Yemeği

Çocuklarınızın size yardımcı olmasını teşvik edin

Yemek hazırlıkları sırasında görev almak, çocukların sorumluluk duygularını geliştiriyor, hijyenin önemini anlamlarına yardımcı oluyor ve gelecekte yeme ile daha sağlıklı ilişki kurmalarını destekliyor. Aynı zamanda yemek hazırlıkları, çocuğunuzla kaliteli zaman geçirmek için de bir fırsat.

Öğünlerin keyifli geçmesini sağlayın

Sağlıklı beslenmenin en önemli unsurlarından biri ise yediğimiz yemekten keyif almak. Öğünler çocuklar için stres kaynağı olmamalı. Yemek saatlerinin keyifle geçmesini sağlamak için şunlara mümkün olduğu kadar dikkat edin:

• Ana öğünlerde masaya ailece oturun.
• Yiyecekleri çocuğunuzun ilgisini çekecek şekilde sunun.
• Çocuğun kendi başına yemek yemesini teşvik edin, yalnızca gereksinim duyduğunda yeterli yardımı sağlayın.
• Besinlerle ve beden algınızla ilgili olumsuz düşüncelerinizi çocuklarınızın yanında dile getirmeyin.
• Yemek masasında yapılan ufak tefek kazaları büyütmeyin.
• Hataları uygun şekilde söyleyin ancak fazla eleştiriden kaçının.
• Akranları ile karşılaştırma yapmayın.

Çocuklarınıza yeni yiyecekler sunarken ısrarcı olmak yerine sabırlı olun

Bir çocuğun bir yiyeceği sevip sevmediğini anlaması için 7-15 defa o yiyeceği denemesi gerekiyor. Bu nedenle pes etmeyin ve sabırlı olun. Aynı yiyeceği farklı şekillerde pişirip sunun. Dikkatini çekebilmek için “Batman gibi güçlü olmak için yemeye ne dersin?” gibi dikkatini çeken açıklamalar yapın ve en önemlisi siz de o yiyeceği çocuğunuzun karşısında yiyin.

Yiyecekleri ödül ve/veya ceza olarak kullanmayın

“Eğer önündekini bitirsen dondurmanı yiyebilirsin.” veya “Odanı toplamazsan tatlını yiyemezsin.” gibi koşullu yönlendirmelerden kaçınmak, çocukların sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanabilmesi için çok önemli. Yiyecekleri ödül veya ceza olarak kullanmak, çocukların şeker ve yağdan zengin, enerjisi yüksek ve besin değeri düşük yiyecekleri tüketmesini teşvik ediyor. Aynı zamanda, çocukların açlık-tokluk hislerini dinlemeleri yerine kendilerini ödüllendirmek için aç olmadıklarında da yemek yemelerine neden oluyor.

Çocuğunuzun yaptığı değişimleri için olumlu geribildirim sağlayın

“Bu hafta iki yeni sebze denedin, çok sevindim. Önümüzdeki hafta hangi yiyecekleri denemek istersin?”, “Futbola başlaman ne kadar faydalı oldu, artık daha az televizyon karşısında oturuyorsun ve daha çok hareket ediyorsun. Egzersiz kaslarının ve kemiklerinin daha güçlü olmasına yardımcı olacak.” gibi yorumlarda bulunarak çocuklarınızı sağlıklı yaşam alışkanlıkları benimseme konusunda motive edebilirsiniz.

Çocukluk çağında bilinçli beslenme, çocuğunuzun sağlıklı büyümesine ve gelişmesine yardımcı oluyor. Pozitif yeme alışkanlıkları, uzun seneler, mutlu bir yaşam sürmelerini destekliyor. Benim size son önerim yukarıdakilere dayanarak çocuğunuzun beslenmesi ve kendiniz ile ilgili bir iki hedef belirlemeniz ve değişimi ertelemeden şimdi başlamanız…