Çocukların sağlıklı bir beslenme stili benimseyebilmeleri için ailelerin rolü büyük. Klinik ve Sporcu Beslenme Uzmanı Raysa Büyükbahar’a kulak verin; çünkü kendisi yeme alışkanlıklarını iyileştirmenin yollarını Petitmag ile paylaştı.

Çocuklar, aile bireylerini ve arkadaşlarını gözlemleyerek yaşamlarını şekillendirirken hayat boyu sürdürebilecekleri beslenme alışkanlıklarının da temelleri oluşur. Çocukluk çağında kazanılan sağlıklı beslenme alışkanlıkları, hayatının geri kalanında ortaya çıkabilecek sağlık sorunları (kardiyovasküler hastalıklar, insülin direnci, kas-iskelet bozuklukları, diyabet, obezite) riskini azaltır.

Bugün birçok ebeveyn çocuklarının besin tüketimlerindeki izlenimlere dayanarak endişeler duyuyor. Özellikle son dönemlerde yağ, şeker ve enerjisi yüksek işlenmiş gıdaların alımındaki artış, besleyici gıdaların alımındaki azalma ve fiziksel aktivite seviyelerinde yaşanan düşüş sonucu gittikçe artan obezite ebeveynleri sıklıkla kaygıya düşürür. Dünya Sağlık Örgütü’nün sunduğu istatistiğe göre 0-5 yaş arası çocuklarda gözlenen kilo ve obezite oranı 2013’te 42 milyonken, 2025 yılında 75 milyona ulaşması tahmin ediliyor. Bu duruma müdahale edilmediği takdirde obez bebekler ve küçük çocuklarda yetişkinler gibi çeşitli sağlık problemleri gözlenecek.

Çocukların sağlıklı bir beslenme stili benimseyebilmeleri için ailelerin rolü çok büyük... Öyleyse uygulayabileceğimiz birkaç strateji ile çocuklarımızın beslenme alışkanlıklarını iyileştirmeye ne dersiniz?

ÇOCUĞUNUZU TAKİPTE KALIN

Her 3–6 ayda bir çocuğunuzun büyüme ve gelişiminin sağlıklı bir noktada olup olmadığını takip edin; ağırlık, boy ve persentil grafiklerini bir doktor veya klinik beslenme uzmanı yardımı ile inceleyerek güzel bir başlangıç yapabilirsiniz.

BESİN TÜKETİM ALIŞKANLIKLARINIZI GÖZDEN GEÇİRİN

Bu noktada ebeveynler kendilerine şu soruları sorabilirler:

• Evde televizyon karşısında devamlı abur cubur tüketiyor muyuz?
• İşlenmiş ve fast food tüketimi ne sıklıkla yaşamımızda yer alıyor?
• Yemek saatlerine yakın kendimize ve çocuğumuza sunduğumuz atıştırmalıklar neler?
• Bu ve buna benzer sorular sayesinde neleri değiştirmeniz gerektiğinin farkına varabilirsiniz.

ÇOCUKLARA REDDETME ÖZGÜRLÜĞÜ TANIYIN

İlk olarak çocukların yetişkinlerden farklı yaklaşımları olduklarını anlamalıyız. Çocukların açlık, iştah, tokluk duyuları yetişkinlerden daha güçlüdür. Bu nedenle çocuğunuza güvenin; siz çeşitli sağlıklı yiyecekler sunun fakat tüketmek istemedikleri gıdaları yemeleri konusunda diretmeyin. Yemek zorunda kaldıklarında daha az yiyorlar; neyi, ne kadar yiyeceklerine karar verdiklerinde ise daha iyi besleniyorlar.

YEME DÜZENİ OLUŞTURUN

Belirli bir yeme rutini oluşturursanız çocuklarınıza gereken besinleri tüketme fırsatı sağlamış olursunuz.
Örnek yemek rutini:
Kahvaltı: 7:00 – Ara: 10:00 – Öğlen Yemeği: 12:30 – Ara: 15:30 – Akşam Yemeği: 18:30
Böylece eğer bir öğün atlarlarsa ara öğünde yiyerek besin ihtiyaçlarını karşılayabilirler. Bunun yanında öğünler arasındaki zaman farkı az olursa ana öğünlerde yiyeceklere karşı çok daha fazla dirençli olurlar.

YENİ YİYECEKLERE LEZZETLERE KAPIYI ARALAYIN

Yeni yiyecekler tanıtın. Çocuklarınız yeni yiyeceklere karşı dirençli ise birkaç defa daha aynı yiyeceği sunmaktan vazgeçmeyin. O yiyecekleri farklı metotlarla da pişirip sunabilirsiniz. Çocuklarınız yeni lezzetler denediklerinde beğenmedikleri durumlarda yiyeceği bırakabilme özgürlükleri olduğunu bilirlerse denemeye açık olurlar.

BİRİNCİL ÖRNEK SİZSİNİZ!

Unutmayın, sizler çocuklarınıza rol model olmalısınız. Sizler ne yaparsanız onlar da aynısını yapmak isteyeceklerdir. Yiyecek seçimleriniz, yemek ile ilişkiniz ve besinlerle ilgili yaptığınız yorumlar çocuklarınız için örnek teşkil eder. Belki de artık televizyonun karşısında yediğiniz çerezlere son verme vakti gelmiştir...

POZİTİF YÖNDE GERİ BİLDİRİMLERDE BULUNUN

Çocuğunuzun ne kadar aktif olduğu, televizyon izlemeyi azalttığı, daha az fast food tükettiği gibi durumlarda ona gösterdiği gelişmeler için olumlu geri bildirimler sağlayın.

ÇOCUKLARINIZ NE YEDİKLERİNİ BİLSİN

Yiyecekleri açıklamak çocuğunuzun dikkatini çekebilir. “Bu yiyeceği tüketmen güçlü olmana yardımcı olabilir” gibi cümleler, çocuğunuzu o besini yemeye yönlendirecektir.

BİR ANDA KİLO ALMASINI VEYA VERMESİNİ BEKLEMEYİN

Çocuklar uzun vadede sağlıklı beslenme ve egzersiz alışkanlıkları kazanarak kilo alma veya verme hedeflerine ulaşmalıdırlar. Fazla ya da az yemeleri için zorunluluk hissi oluşturmak, bir anda yasaklar veya yeni kurallar getirmek çocuğunuzu negatif etkileyebilir ve gelecekte oluşabilecek yeme bozuklukları risklerinin temelini oluşturabilir. Küçük, gerçekçi hedeflerle adım adım ulaşacakları konusunda onları destekleyin.

AKTİF YAŞAM DÖNGÜSÜ OLUŞTURUN

Amerika Pediatri Akademisi günde en az 60 dakika fiziksel aktivite öneriyor. Çocuklarınızın sevdikleri bir sporu bulmalarına yardımcı olun. Araştırmalara göre düzenli olarak fiziksel aktivite yapan çocuklar güçlü kas ve kemik yapısına sahip olurken, endişe ve depresyon risklerinin de azaldığı görülmüştür.