Çocuklara para kavramı ne zaman ve nasıl anlatılmalı? Araştırmalar para konusunda konuşulan evlerde büyüyen çocukların gelecekte daha iyi finansal kararlar alabildiğini gösteriyor. Peki, çocuklarla para hakkında konuşurken nelere dikkat edilmeli? Onların yetişkinlikte bilinçli finansal davranışlara sahip olmaları için nasıl bir yol izlenmeli?

Para Sohbetine Erken Yaşta Başlayın

Küçük yaştaki çocuğunuzun paranın işlevini anlayamayacağını düşünerek onunla bu konuda konuşmaktan kaçınıyor olabilirsiniz. Ancak çocuklarla para konuları olabildiğince erken konuşulmaya başlanmalı ve bu tek seferlik bir sohbet gibi düşünülmemeli. Her fırsatta para konusunda çocuğunuzun yaşına uygun sohbetler yapabilirsiniz. Bu sohbetler sizin paraya dair stresinize odaklanmamalı, parayı göz korkutucu bir kavram haline getirmekten kaçınmalısınız.

Rol Model Olun

Elbette sadece konuşmak yetmiyor… Çocuklar taklit yoluyla öğrendiği için ne yaptığınız, ne söylediğinizden çok daha önemli. Para konusunda çocuklarınıza kazandırmak istediğiniz davranışları öncelikle kendiniz benimsemelisiniz. Örneğin markette iki ürün arasında satın alma kararı verirken karşılaştırmayı zihninizde yapmak yerine sesli olarak yapabilirsiniz. Harcamalarınızla ilgili hesap tutabilir, para biriktirebilir ve tüm bu süreçlere çocuğunuzu da takip edebilirsiniz.

Oyunlarınıza Parayı Dahil Edin

Soyut bir kavram olduğu için çocuklara paranın işlevini anlatmak zor olabiliyor. Para kavramını daha somut hale getirmenin en iyi yolu da her zaman olduğu gibi oyun. Manavcılıktan marketçiliğe, tamamen sizin ve çocuğunuzun hayal gücüne kalmış oyunlar ve oyuncak paralar aracılığıyla çalışma ve para ilişkisine, paranın ne işe yaradığına, alışverişlerde nasıl kullanıldığına dair temel bir bilinç oluşturmanız mümkün.

Para Biriktirmeleri İçin Cesaretlendirin

Para kavramını somutlaştırmanın bir diğer yolu da çocuklarınıza bir kumbara alarak para biriktirmelerini sağlamak. Daha da iyisi bir amaç belirleyerek o amaç uğrunda para piriktirmelerine yardımcı olmak. Bunun için öncelikle belirli bir süre için kesin zaman ve harcama hedefi koyun. Örneğin altı ay sonra almak istedikleri bir şeyin resmini çizerek buzdolabına asabilir ve onların hedeflerini her an göz önünde tutabilirsiniz.

İnisiyatif Verin

Yeterince büyük çocuklarınıza para harcama bilinci kazandırmak için onu kendisini doğrudan ilgilendiren finansal konulara daha fazla dahil edebilirsiniz. Örneğin ilkokula giden ve dört işleme aşina olan çocuğunuz için aylık kitap alışverişi bütçesi belirleyebilir ve bu bütçenin kontrolünü ona verebilirsiniz. Böylece parayı nasıl kullanabileceğini, yaptığı seçimlerin bütçesini nasıl etkilediğini, elindeki para bitince yeni kitap alamayacağını öğrenir ve harcama davranışları erken yaşta şekillenir.

Harçlık Konusunda Net Sınırlar Çizin

Çocuğunuza harçlık vermeye başladığınızda sınırları en baştan konuşarak netleştirin. Harçlığı parası her bittiğinde değil; her haftanın belli bir günü almalı ve birlikte belirlediğiniz meblağın dışına çıkmamalı. Ayrıca farklı ailelerin alım güçlerine göre çocuklarına farklı meblağlarda harçlıklar verebileceğini de onlara makul bir dille anlatın.

Harcama Günlüğü Oluşturun

Çocuğunuza mali işleri organize etmenin önemini göstermek ve bu konuda ona yol göstermek istiyorsanız onun için bir harcama günlüğü oluşturabilirsiniz. Bu günlüğe kendi harçlığından yaptığı harcamaları ve sizin onun ihtiyaçları için yaptığınız harcamaları not etmesini isteyebilirsiniz. Tabii, bu aktivitenin amacının yargılamak ya da eleştirmek değil; neye ne kadar para harcandığına dikkat çekmek olduğunu unutmayın.

Onun İçin Banka Hesabı Açın

İsterseniz çocuğunuzun biriktirdiği paralarla, isterseniz sizin onun için yapacağınız birikimlerle onun adına bir birikim hesabı açabilirsiniz. Şartlar uygunsa bankaya birlikte gitmek, bankanın işleyişini anlatmak çocuğunuza para kavramını ve para biriktirmenin gerekliliğini daha iyi anlaması konusunda yardımcı olabilir. Ayrıca bu; banka kartı, kredi kartı gibi ödeme araçlarının işleyişi konusunda konuşmak için de güzel bir fırsat.