Ecza dolaplarını "sık kullanılanlar" listesinden çıkaran aromaterapi yağları, ruh, beden ve zihni dengeleyerek vücudun hastalıklar karşısında panzehir üretmesini sağlıyor. Özellikle doğum sırasında meydana gelen yoğun kaygı hissini, pelvik taban sendromunu ve perineal kasların şiddetli kasılmasını önleyen aromaterapi yağları, karnı burnunda anne adaylarının da sağlık radarında. Peki doğum sırasında ağrıları azaltmaya yönelik geliştirilen gevşeme teknikleri, refleksoloji, masaj terapisi ve müzik dinleme gibi farmakolojik olmayan metodların belki de en taze soluklusu "aromaterapi tedavisi" nedir?

“Bir koku duyduğumuzda, vücudumuzda sağlığımızı etkileyen her türlü tepkiyi tetikler”

Burun boşluğuna giren uçucu yağ molekülleri, beynin duyguları etkileyen bölümüne kimyasal mesajlar göndermesiyle tedavi süreci başlıyor. New York Aromaterapi Enstitüsü'nün kurucusu Amy Galper, koku alma duyumuzun beden sağlığımızla ve zindeliğimizle derinden bağlantılı olduğu kanısında. Galper, “Bir koku duyduğumuzda, vücudumuzda sağlığımızı etkileyen her türlü tepkiyi tetikler” diyor, ve devam ediyor: "İşte bu yüzden lezzetli bir şey koklamak bizi acıktırabilir veya seksi bir şey kokusu bizi havaya sokabilir. Kendimizi hasta veya rahatsız hissettiğimizde, stres tepkimiz tetiklenir ve aroma, strese tepki verme şeklimizi yeniden düzenlemeye yardımcı olacak önemli bir araç olabilir.”

Entegre Sağlık Programı'nın kurucusu ve yöneticisi Massachusetts Genel Hastanesi ve SageTonic'in yaratıcısı Dr. Nada Milosavljeviç’e göre, hamilelik sırasında güvenle kullanabileceğiniz uçucu yağlar arasında lavanta, papatya ve ylang ylang yer alıyor. Milosavljeviç: “Bunlar, vücut üzerinde rahatlatıcı bir etkiye sahip olabilen sakinleştirici veya aşağı regüle edici yağlardır.” diyerek, ikinci ve üçüncü trimesterlerden itibaren bu yağlardan sık sık yardım alabileceğinizi ekliyor. Fakat hangi yağlardan destek alırsanız alın, topikal uygulamalarda mutlaka Hindistan cevizi ve badem yağı gibi taşıyıcı yağlarla seyreltilmesini tavsiye ediyor. Bu yüzden Milosavljeviç’e göre en güvenli seçenek, “hamile iken aromaterapi ve topikal uygulama yerine bir difüzör yoluyla uçucu yağların kullanılması” yönünde.

“Bunlar, vücut üzerinde rahatlatıcı bir etkiye sahip olabilen sakinleştirici veya aşağı regüle edici yağlardır.”

Yine de hamilelik döneminde esansiyel yağ tedavisinin bir doktor gözetiminde olması daha sağlıklı. The Doctors adlı bir sağlık programına katılan Kadın Doğum Doktoru Nita Landry, “Topikal uygulama olarak uygulanan, masaj yağları veya diğer cilt bakım ürünleri cilt tarafından emilir. İnhalasyon yoluyla, moleküller burundan veya ağızdan akciğerlere, beyne ve diğer kısımlarında hareket eder. Hamilelik için uçucu yağların kullanımı tartışmalıdır ve konuyla ilgili sahip olduğumuz araştırma miktarı sınırlıdır.” diyerek aromaterapi yağlarının ezbere kullanılmaması konusunda hastalarını uyarıyor. Landry, uçucu yağların geleneksel ilaçlarla da etkileşime geçebileceğine dikkat çekiyor.

Uluslararası Profesyonel Aromaterapistler Federasyonu’nun Hamilelik Rehberi’nde de uçucu yağların, doğaları gereği plasenta bariyerine doğrudan zarar verebileceği ve fetüsü etkileyebileceği söylenmektedir. Dolayısıyla eğer kronik bir rahatsızlığınız varsa, farklı bir ilaç tedavisi alıyorsanız ya da belirli bileşenlere karşı alerjiniz bulunuyorsa, hamilelik döneminde uçucu yağların sizin için doğru tedavi olup olmadığı konusunda doktorunuza danışmanız faydalı olacaktır.

Aromaterapi tedavisi yakın bir dostunuzun hamilelik döneminde artan migren ağrılarına iyi gelmiş olabilir. Fakat “Aromaterapi, tüm migren ağrılarına iyi gelir” şeklinde bir tümevarım yapılması bu durumda doğru değildir. Beden ölçünüz 38 olduğu halde sıfır beden jean almak ne kadar mantıklıdır? Aromaterapi tedavi de kişiye özgüdür; herkes kendi bedenine, ruhuna uyan yöntemi bulmalıdır.

Aromaterapi tedavi de kişiye özgüdür; herkes kendi bedenine, ruhuna uyan yöntemi bulmalıdır.

Doğumun ilk aşaması sırasında aromaterapinin anksiyolitik etkisi üzerine yapılan sistematik bir incelemede ise lavanta, gül, adaçayı, sardunya, buhur, papatya, acı portakal, tatlı portakal, nane, mandalina, yasemin ve karanfil gibi uçucu yağlar kullanılmış. Yapılan on iki çalışmada inhalasyon aromaterapi ve dört çalışmada masaj yöntemi kullanılmıştır. Doğumun ilk evresinde meydana gelen anksiyete ataklarında ve kaygı seviyesinde önemli bir düşüş kaydedilmiştir. Kore’de yapılan başka bir çalışmada ise gül, adaçayı, sardunya ve yasemin esansiyel yağlarının karışımıyla yapılan masaj aromaterapisinin doğum sırasında artan kaygıyı azalttığı ortaya çıkmıştır.

Ozgoli ve arkadaşlarının yaptığı başka bir çalışmada ise, anksiyolitik etkisi olduğu bilinen karanfil yağı, nane esansiyel yağıyla karıştırılmıştır. Ve bununla birlikte her iki kontrol grubunun kaygı seviyesinde de önemli bir azalma tespit edilmiştir. Doğumun ilk aşamasında anksiyeteyi azaltmak için kullanılan karanfil aromaterapinin, nane uçucu yağından daha etkili olduğu ortaya çıktı. Aromaterapi yağlarının değişken dinamiklerini göz önünde bulundurduğunuzda, (farklı uçucu yağ bileşenleri ve dozları, terapi yöntemleri, aromaterapi türleri) bu çalışmaların “heterojen” sonuçlar öne sürdüğünü söylemek mümkün.

Prenatal bakımda uzmanlaşmış naturopatik tıp doktoru Jill Edwards, “Hamileliğin erken döneminde esansiyel yağları kullanmamalısınız çünkü bunlar potansiyel olarak uterus kasılmalarına neden olabilir veya bebeğinizi erken gelişim aşamalarında olumsuz etkileyebilir” diyerek üç aylık dönemde aromaterapi ürünlerinden kaçınılması gerektiğini vurguluyor. "İkinci ve üçüncü trimesterde, bebeğiniz daha geliştikçe bazı uçucu yağların kullanımı güvenlidir" diye ekliyor.

Evde Aromaterapi:

• Çatlak Tedavisi: Hindistan cevizi yağı ve badem yağını 2-3 damla lavanta ve gül yağıyla birlikte karıştırıp çatlaklarınızın üzerine masaj yaparak yavaşça uygulayın.

• Mide Bulantısı: Sabah hastalığı olarak bilinen mide bulantılarınız tatlı portakal ya da mandalina yağları yardımıyla azalacaktır. Dilerseniz taşıyıcı yağlarla karıştırıp karnınıza masaj olarak uygulayabilirsiniz ya da inhalasyon yöntemini deneyebilirsiniz

• Şişmiş Ayak Bilekleri: 3-5 damla lavanta uçucu yağını sardunya ve taşıyıcı yağlarla karıştırıp ayak bölgenize hafif masaj yapın.