Ayurveda için vücudun ve hayatın denge sanatı diyebiliriz. Peki bu öğreti/düşünce, beslenme ve hayat şeklinizde denge sağlayarak sağlığınızı korumanıza ve yaşam kalitenizi artırmanıza nasıl yardımcı oluyor? Sizin için araştırdık…

Ayurveda Sistemi Nedir?

Son dönemin popüler terimlerinden Ayurveda, Sanskritçeden geliyor ve "yaşam bilimi" anlamında kullanılıyor. 5000 yıllık bir tarihe sahip bu bilgi sisteminin kökeni, Hindistan’a ve eski Vedik kültürüne dayanıyor.

Ayurveda’ya göre herkesin kendine has bir enerji DNA’sı var. Hepimiz fiziksel, zihinsel ve duygusal bir enerji bütününden oluşuyoruz. İçsel ya da dışsal olarak bu enerji haritasını etkileyen faktörler ise dengeyi bozarak negatif sonuçlar doğurabiliyor. Ancak bir noktanın altını çizelim: Ayurveda iyileştirici bir sistem olmaktan ziyade daha çok engelleyici bir amaçla yola çıkıyor. Ayurvedik öğreti, hastalıkların semptomlarını iyileştirmekten çok, erken belirtilerin ortaya çıkmasına sebep olan düzensizlikleri tespit etmeyi ve onları gidermeyi hedefliyor.

Üç Enerji Disiplini

Ayurveda'ya göre herkeste ve her şeyde üç temel enerji yani üç temel beden bulunuyor ve bu bedenler birbirleri ile sürekli alışveriş halindeler. Enerji bedenleri Sanskritçede dosha olarak adlandırılıyor. Vata, Pitta ve Kapha adı verilen doshaların her birinin ayrı karakterleri ve temsil ettikleri özellikleri var. Vata, Pitta ve Kapha hepimizde bir karışım olarak bulunuyor. Bu üçünden ağır basan tip ise sizin doshanız oluyor.

Vata Dosha: Hareket Enerjisi

Vata doshayı rüzgarla tanımlayabiliriz. Vata’yı betimleyen sıfatlar ise kuru, hafif, sert, ince, mobil ve temiz. Kendisi vücudumuz ve çevremizdeki kinetik enerjiyi, esnekliği, yaratıcılığı, özgür ruhu temsil ediyor. Aynı zamanda nefes alma, kalp-kas işlevleri gibi vücutsal hareketlerle de bağlantılı.

Bu doshanın dengesizliğinde anksiyete, korku, sindirim problemleri ortaya çıkabiliyor. Vata tipindeki kişilerde solunum ve kas-eklem rahatsızlıkları daha çok görülebiliyor.

Nasıl Dengelemeli? Vata doshaya sahip olan kişiler daha dingin rutinler tercih edebilir. Sabah, akşam ufak bir meditasyon seansı yapabilir. Zihni uyandıran teknoloji kullanımını sınırlayabilir. Buhar banyoları, nemlendirici kullanımı ve yağ masajları da hayat kalitesini artıracak uygulamalar arasında sayılabilir.

Pitta Dosha: Sindirim ve Metabolizma Enerjisi

Pitta doshanın ruh eşi ateş. Pitta’yı tanımlayan kelimelerse yağlı, sıcak, hafif, mobil, yayılımcı ve akışkan. Bu dosha tipine sahip olan kişiler daha meşgul, başarı odaklı, hareketli ve daima yeni bir şeylerin arayışında olmaya yatkın oluyor. Eğer Pitta doshanız dominantsa hızlı bir metabolizmaya, iyi bir sindirim sistemine ve güçlü bir iştaha sahipsiniz demektir.

Bu doshanın dengesizliğinde ise hızlı öfkelenme, ciltte iritasyon ve döküntüler ortaya çıkabiliyor. Güneş yanığı ve alerjik reaksiyonlar da bu dosha tipinde olanların dikkat etmesi gerekenler arasında.

Nasıl Dengelemeli? Pitta doshaya sahipseniz baharatlı yiyeceklerden kaçınmalı ve daha ferah besinlere yönelmelisiniz. Egzersiz rutininizi ise günün serin saatlerine planlayabilirsiniz. Fazla sıcağa dikkat etmelisiniz.

Kapha Dosha: Uyum Enerjisi

Kapha dosha toprak ve suyu temsil ediyor. Kapha insanları ise daha sakin, toleranslı ve bağışlayıcı olmaya yatkın. Bu dosha tipi enerjiyi dengeliyor, vücuda su kaynağı oluyor ve bağışıklık sistemini güçlendiriyor.

Bu doshanın dengesizliğinde ise kıskançlık, tembellik ve kilo alma şikayetleri ortaya çıkıyor. Kapha’ların en çok problem yaşadığı rahatsızlıkları ise suyla bağlantılı olan sinüs hastalıkları ve gribin yanında fazla kilo, diyabet ve baş ağrısı olarak sıralayabiliriz.

Nasıl Dengelenmeli? Daha dingin olan Kapha tipi kişiler, egzersizi hayatlarının önemli bir parçası haline getirmeli. Ayrıca ağır, yağlı yiyeceklerden kaçınmalı, aktif bir yaşam tarzı belirlemeli ve günlük rutinlerini çeşitlendirmeli.

Ayurveda Öğretisini Modern Hayata Nasıl Uyarlayabilirsiniz?

Ayurveda’nın merkezinde denge var. Alternatif tıp olarak adlandırılan bu sistem aslında çok basit bir mantığa sahip. Her şeyin fazlasından kaçınmalı, yoksunluk yaşadığınız noktalara ise destek olmalısınız. Çok mu hareketlisiniz? Meditasyon yapın. Kilo almaya yatkın mısınız? Aktif bir yaşam stili belirleyin. Tamamlayıcı yiyeceklerle beslenme şeklinizi dengeleyin gibi birçok yöntemle düzensizlikten ve aşırılıktan gelen negatif durumları engelleyebilirsiniz.