Birkaç basit malzeme kullanarak kendi temizlik malzemelerinizi kolayca hazırlamanız mümkün, hem de etkileri adını bile telaffuz edemediğimiz kimyasallara taş çıkaracak güçte!
Çocuk sahibi olmanın en güzel yönlerinden biri daha doğal, daha sağlıklı bir yaşam için cesaret vermesi. Kızıma hamile olduğumu öğrenir öğrenmez hemen her konuda eskisine göre daha titiz ve bilinçli hareket etmeye başladım. Beslenmeyle başlayan bu iyilik hareketi evde de kimyasallardan arınmış bir temizliğe yönlendirdi beni. Eskiden evin kapısını açar açmaz yüzüme buram buram çamaşır suyu kokusu vurmazsa evi temizlenmiş saymazdım. Çamaşır suyu kullanımında birtakım zehirli gazların açığa çıkabildiğini biliyordum, yine de bu sevdadan vazgeçemiyordum. Hamilelikle birlikte çamaşır suyu ve evdeki diğer kimyasallarla ilişkimizin sonuna geldik. Önce daha masum markalarla tanıştım. Sonra da evde hijyen sağlamanın doğal yollarını araştırmaya başladım. Sirke ve karbonat gibi her evde bulunan basit malzemelerin gücünü keşfettikçe içerdiği maddelerin çoğu etiketlerinde dahi yazmayan toksin zengini market ürünlerini özlemiyorum.
Banyoda
Küvet ve fayans temizleyici
Piyasadaki mikropartiküllü krem temizleyicilerin içinde amonyak ya da çamaşır suyu katkısı kaçınılmaz. İçeriğindeki sentetik koruyucular ve kokular hem insan sağlığına hem de çevreye zarar veriyor. Bu tarifi uygularken önemli noktalardan biri sıvı zeytinyağı sabununuzun katkısız olması. Zeytuni ve Sedena tercih edebileceğiniz markalardan ikisi.
Malzemeler
2 su bardağı karbonat
½ su bardağı sıvı zeytinyağı sabunu
½ su bardağı su
2 yemek kaşığı beyaz sirke
Bir kavanozda ya da sprey şişesinde tüm malzemeleri birleştirin. İyice çalkalayın. Temizleyeceğiniz yüzeylere sıktıktan sonra bir sünger ya da fırça yardımıyla uygulayın ve iyice durulayın.
Klozet temizleyici
Doğal temizliğin iki baş aktörü karbonat ve beyaz sirke. Bu karışım da sirkenin antiseptikliği ve karbonatın leke çıkarıcı gücü sayesinde tatmin edici bir temizlik sağlıyor. Bu temizliğe ferah bir koku eşlik etsin isterseniz 10 damla esansiyel limon yağı kullanabilirsiniz.
Malzemeler
¼ su bardağı karbonat
1 su bardağı beyaz sirke
Malzemeleri bir kapta karıştırın. Klozetin iç yüzeyine dökün ve en az 15 dakika bekletin. Bekleme süresi dolduğunda fırçalayın ve ardından durulayın.
Çamaşır deterjanı
Çamaşır detarjanları, temizleyiciler ailesinin en uzak durulası üyelerinden. İçeriğindeki toksik maddeler alerji, astım ve hatta kanser gibi rahatsızlıkları tetikleyebiliyor. Çevreye zararlı etkileri de hayli fazla. Bu tarif, çok daha sağlıklı ve kolay uygulanabilir bir seçenek . Yumuşatıcı olarak da bir Türk kahvesi beyaz sirke yetiyor.
Malzemeler
1 kalıp beyaz sabun
1 su bardağı çamaşır sodası
1 su bardağı karbonat
10 damla esansiyel yağ
Kalıp sabunu el rendesinin ince kısmıyla rendeleyin. İçine diğer toz malzemeleri katın ve iyice karıştırın. Üzerine hoş bir koku için seçtiğiniz esansiyel yağlardan ekleyin. Kapaklı bir kutuda muhafaza edin.
Mutfakta
Yüzey temizleyici
Mutfak tezgahını kirden yağdan arındırmak ve hijyen sağlamak için doğal bir çözüm. Hazırladığınız karışımı sprey şişesinde saklayıp her kullanımdan önce sallayarak bitene kadar kullanabilirsiniz.
Malzemeler
1 çay kaşığı karbonat
½ çay kaşığı sıvı zeytinyağı sabunu
2 yemek kaşığı beyaz sirke
10 damla esansiyel yağ
Ilık su
Su ve esansiyel yağlar dışındaki tüm malzemeleri sprey şişesine koyun ve iyice çalkalayın. Bir dakika bekledikten sonra şişenin aldığı kadar ılık su ekleyin ve tekrar çalkalyın. Birkaç dakika dinlendirdikten sonra hoş bir koku vermek için seçtiğiniz esansiyel yağlardan 10 damla damlatın. Yüzey temizleyiciniz kullanıma hazır.
Lavabo ve ocak temizleyici
Mikropartiküllü krem temizleyicilerin etkisini veren bu basit karışımı her seferinde taze hazırlamakta fayda var. Yoksa kuruyabiliyor.
Malzemeler
1/3 su bardağı karbonat
Ilık su
Karbonatı bir kaseye alın. Kremsi bir kıvam kazanana kadar üzerine yavaş yavaş ılık su ekleyin. Hazırladığınız temizleyiciyi bir sünger ya da fırça ile uygulayın ve durulayın.
Mikrodalga fırın temizleyici
Mutfaktaki temizliğin en zor adımlarından biri mikrodalga fırın temizliği. Fırın duvarlarına yapışan ve uzun süre orada kalan yağları deterjanla temizlemek mesele. Bu basit uygulama ise epey iyi sonuç veriyor, hem de kimyasallara gerek kalmıyor.
Malzemeler
1 su bardağı su
1 yemek kaşığı beyaz sirke
1 limon
Cam bir kaseye suyu ve sirkeyi koyun. Limonun suyunu sıktıktan sonra suyun içine atın. Kaseyi fırına koyarak üç dakika yüksek ısıda çalıştırın. Fırını durdurduktan sonra beş dakika kapağı açmadan bekleyin. Kapağı açtıktan sonra kaseyi çıkarın ve süngerle fırının tüm iç yüzeylerini silin.
Bulaşık makinesi deterjanı
Gıdalara temas ettiğinden bulaşık deterjanı seçimi mühim. Bulaşık makinesinde yıkanmış mutfak eşyalarının yüzeyinde deterjan kalıntıları olduğunu araştırmalar gösteriyor. Piyasadaki deterjanların içeriğindeki formaldehit, sülfat, fosfat gibi çok zararlı kimyasalları düşününce temiz tabaklarınızı birkaç kere daha durulamak isteyebilirsiniz.
Malzemeler
1+½ bardak limon tuzu
1+½ su bardağı çamaşır sodası
½ su bardağı karbonat
½ su bardağı deniz tuzu
Tüm malzemeleri karıştırın. İsterseniz deterjana ferah bir koku kazandırmak için 10 damla esansiyel limon yağı ekleyebilirsiniz. Karışımı birkaç saat havalandırın. Kapalı bir kutuda muhafaza ederek her yıkamada 1-1,5 yemek kaşığı kullanın.
Evin diğer odalarında
Cam temizleyici
Pırıl pırıl camlar deterjansız da mümkün. Esansiyel yağ, koku vermesi için kullanılıyor ve koyup koymamak isteğe bağlı.
Malzemeler
2 su bardağı ılık su
2 yemek kaşığı sirke
1 yemek kaşığı mısır nişastası
10 damla esansiyel yağ
Mısır nişastası ve suyu sprey şişesinde birleştirin. Nişasta çözülene kadar çalkalayın. Diğer malzemeleri ekleyin. Çalkalayarak iyice karıştırın. Cam yüzeylere sıktıktan sonra mikrofiber bezle silerek temizleyin.
Zemin temizleyici
Portakal kabuklarını biriktirmeye başlayın... Bu formülü cam da dahil evdeki pek çok yüzeyde kullanabilirsiniz. Sadece mermer zeminlerde kullanmamakta fayda var, zira hem sirkenin hem de portakalın içerdiği asit mermer ve diğer doğal taşlar için aşındırıcı olabilir.
Malzemeler
Portakal kabukları
Sirke
Su
Bir kavanozu portakal kabuklarıyla doldurun. Üstünü geçecek şekilde sirke ekleyin. İki hafta bekletin. Kullanacağınız zaman bir ölçü karışımı bir ölçü içme suyuyla karıştırın. İyice çalkaladıktan sonra istediğiniz yüzeye sıkıp temiz bir bezle silin.
Kaynaklar: EWG, Zehirsiz Ev, Buğday Derneği