İlk defa çocuk sahibi olduğunuzda ve kucağınızda minik bir canlıyla eve döndüğünüzde kendinizi sudan çıkmış balık gibi hissetmeniz son derece doğal… Bebekli hayatınızın ilk haftalarında kafanızdaki milyonlarca soruya yanıt ararken Google’a fazla mesai yaptırmış olabilirsiniz. Google da bunu doğruluyor, yeni ebeveynler diğer kullanıcılara göre Google’ı iki kat daha fazla kullanıyor!

Size biraz zaman kazandırmak için Petitmag anneleri olarak ilk haftalarda Google’a en sık danıştığımız 20 soruyu bir araya getirdik ve onlara uzmanlığına güvendiğimiz kurumların sunduğu güncel bilgiler ışığında cevap vermeye çalıştık. Bir de ufak notumuz var; esasında bu soruları kadın doğum ve çocuk doktorunuza sormanız çok daha akıllıca. Aksi takdirde Google’dan gelen cevaplar size gereksiz panik ataklara sevk edebilir.

1. 'Yenidoğan bebeğe emzik ne zaman verilmeli?'

Bebeğiniz sürekli emme isteği içerisinde, siz ise birkaç dakikalığına da olsa rahat edebilmenin yollarını arıyorsunuz. Emzik, bu durumlar için gerçek bir kurtarıcı olsa da bazı uzmanlar meme başı şaşkınlığı yaşanmasını engellemek için emzikle buluşmayı birinci ayın sonuna ertelemenizi öğütlüyor. Amerikan Pediyatri Akademisi’ne göre çok ufak da olsa böyle bir ihtimal var. Tabii çevrenizde “Ben ilk gün verdim, hiçbir şey olmadı.” diyen kıdemli anneler de mutlaka vardır. Bebek bakımıyla ilgili pek çok konuda olduğu gibi bu konuda da önemli olan çocuk doktorunuza ve içgüdülerinize güvenmek.

2. 'Bebeğimi emzirmek için gece uyandırmalı mıyım?'

Binbir zorlukla uyuttuğunuz bebeğinizi uyandırmak dünyanın en saçma fikri gibi gelse de La Leche League International ve çoğu çocuk doktoru, gece de olsa bebeğin ilk iki ayında üç-dört saatte bir uyandırılması gerektiği yönünde görüş bildiriyor.

3. 'Bebeğin ilk banyosu ne zaman yaptırılır?'

Bebeğinizle eve geldikten sonra ilk banyosu için göbek bağının düşmesini bekleyin. Göbek bağı düştükten bir gün sonrası, ilk banyo için ideal zaman. Aksi takdirde göbek bağının suyla teması, enfeksiyona dahi neden olabilir. O zaman kadar temizliğe ihtiyaç duyduğunuza ılık suyla ıslatılmış müslin bezlerle lokal uygulamalar yapabilirsiniz.

4. 'Bebeğin göbek bağı ne zaman düşer?'

Bebeğin göbek bağı genellikle doğumdan sonraki bir-iki hafta içinde kendiliğinden düşer. Bu zaman zarfında göbek bağı temizliği için özel bir şey yapmanıza gerek yok, sadece bölgeyi kuru tutmaya çalışmanız yeterli.

5. 'Bebeklerde gaz nasıl çıkarılır?'

Sindirim sistemi henüz gelişmeyen bebekler, en azından büyük çoğunluğu, hayatlarının ilk aylarını gaz sancılarıyla geçiriyor. Emzirdikten sonra hafif hareketlerle sırtına vurmak, pedal çevirme hareketi yaptırmak, gaz masajı, bebeğin karnını sıcak tutmak (tabii ki aşırıya kaçmadan) gazla mücadele konusunda ebeveynlerin başvurduğu yöntemlerden. Daha fazlasına ihtiyaç duyuyorsanız çocuk doktorunuzun reçete ettiği destekleri kullanabilirsiniz.

6. 'Bebeğimin doyduğunu nasıl anlarım?'

Talihsiz bir yeni anneyseniz çevrenizde ne yazık ki “Bu çocuk doymuyor.”, “Bu çocuk aç.”, “Sütün yetmiyor.” gibi olumsuz söylemleriyle canınızı sıkan birileri olabilir. Size tavsiyemiz öncelikle bu yorumların hepsine kulak tıkamanız, mümkünse yorum sahiplerini çevrenizden uzaklaştırmanız… Pediyatri uzmanları tarafından desteklenen emzirme odaklı ebeveynlik sitesi Kelly Mom’a göre emzirme sonrası göğüslerinizdeki şişkinlik azalıyorsa ve bebeğinizin keyfi yerindeyse doyuyor olmalı.

BabyCenter’a göre bebeğinizden günde 5-6 çişli bez, 2-3 kakalı bez alıyorsanız, doktor kontrollerinde kilo alımı iyiyse doymaması gibi bir ihtimal yok. Eğer bu konularda endişeleriniz varsa çocuk doktorunuza danışmanız en doğrusu.

7. 'Anne sütünü artırmak için neler yapılabilir?'

Öncelikle bunun gerekli olduğundan emin misiniz? Pek çok yeni anne sütlerinin bebekleri için yeterli olmadığına dair yersiz bir kanıya kapılabiliyor. Eğer sütünüzü artırmaya gerçekten ihtiyacınız varsa, su haricinde yediğiniz içtiğiniz şeylerin süt üretiminde artışı tetiklediğine dair bilimsel bir veri olmadığını bilin. Kelly Mom’a göre anne sütünü artırmak için yapabilecekleriniz şunlar; bebeğinizi daha sık emzirmek, uyumak (“Keşke!” dediğinizi duyuyoruz) ve belki de araya eksta bir pompa seansı daha ekleyerek memelerinizi bebeğinizin daha çok süte ihtiyacı olduğuna dair mesaj vermek.

8. 'Yenidoğan hangi sıklıkta emzirilmeli?'

La Leche League International’a göre süt üretiminin tetiklenmesi için yenidoğanın ikinci günden itibaren 24 saat içinde 8-12 defa emzirilmesi ve ilk beş günün ardından ilk ay boyunca yenidoğanın günde sekiz defadan az olmamak üzere emzirilmeye devam edilmesi idealdir.

9. 'Bebek oda sıcaklığı kaç derece olmalı?'

Üşüyor mu, sıcaktan bunalıyor mu? İşte, bebekli hayatın ilk günlerinde anne ve babaları çıldırtan sorulardan bir diğeri… Genel görüş bebek odası sıcaklığının 20-24 derece arasında olması yönünde. Dijital bir termometre alarak oda sıcaklığının doğru aralıkta olduğundan emin olabilirsiniz.

10. 'Yenidoğanın kakası ne renk olur?'

Cevap veriyoruz; hardal sarısı. Ama yeşil ve kahverengi tonları da gayet olası. Bebeğiniz ilk günlerde oldukça koyu renkli ve kıvamlı dışkılar ve bu dışkıya mekonyum adı verilir. Sonrasında ise beyaz, siyah ya da kanlı dışkılamadığı sürece sarının ve yeşilin tüm tonlarına rastlayabilirsiniz. Akıllı telefonunuzun galerisinin kaka fotoğraflarıyla dolduğu o ilk haftalarda, bu sorunun çeşitli versiyonlarını da Google’a sormuş olmanız muhtemelen. Bir süre sonra kaka falı bakmayı bırakacağınızı müjdeliyor, kolaylıklar diliyoruz.

11. 'Bebekler neden ağlar?'

Bebekler yaşamlarının özellikle ilk üç ayında bolca ağlar. Seattle Children’s Hospital’ın web sitesinde yayınlanan bir makaleye göre bebeklerin ağlamasının nedenleri şunlar olabilir: açlık, yorgunluk ve uyku ihtiyacı, fazla beslenme, anne sütündeki kafein, kıyafetlerden kaynaklanan rahatsızlık, üşümek ya da sıcaktan bunalmak, kirli bez, kolik ve ağrı… İki saatten uzun süren ağlamalarda ve ağlamaya eşlik eden ateş, halsizlik gibi semptomların olduğu durumlarda doktora danışmakta fayda var .

12. 'Kolik nedir?'

Kimilerine göre sadece bir mit, kimilerine göre hayatın acı gerçeği… En sık rastlanan tanıma göre, üst üste üç hafta boyunca haftanın en az üç günü, günün en az üç saati süren nedeni belirsiz ağlamalara kolik denir. Yenidoğanların %10-15’ini etkileyen kolik, genellikle doğumdan iki hafta sonra başlar ve bebek dört aylık olana kadar sürebilir. Kolik konusunda çare arıyorsanız, bu konuda kitapları daha hamile iken hatmedilmesi gereken isim Dr. Harvey Karp. Kitap okuyabilecek konforunuz yoksa ve koliğe hazırlıksız yakalandıysanız YouTube’daki videolarından da faydalanabilirsiniz.

13. 'Bebeğim akşam olunca ağlıyor, neden?'

Kolik seviysinde olmasa dahi bebeğinizin akşam üstü huysuzlanması, hatta sakinleştirilemeyecek şekilde ağlaması son derece normal. Pittsburgh Emzirme Merkezi, akşam üstü saatlerinde yaşanan bu huysuzluk ve ağlama nöbetlerini, bebeğin gün içinde aşırı uyarılmasının yanı sıra anne sütündeki prolaktin hormonunun o saatlerde en düşük seviyelere gerilemesine bağlıyor. Neyse ki bu ağlamalı günler yaklaşık üç-dört ay civarı son buluyor.

14. 'Bebekler ne zaman geceleri deliksiz uyur?'

Arkadaşınızın üç aylık olduktan sonra deliksiz uyuyan bebeği hakkında hikayeler dinlemiş olmanız çok muhtemel. Burada işler biraz piyango gibi, büyük ikramiye size isabet ettiyse yaklaşık altıncı aydan itibaren uzun uykularla tanışabilirsiniz. 4-6 ay arası çoğu bebek daha uzun uykulara geçiyor ve tüm geceyi uykuda geçirmese de iki gece beslenmesi yeterli oluyor. Kelly Mom’a göre sekiz aylık bebeğinizin sekiz saat deliksiz uyumasını bekleyebilirsiniz. Bebeğinize bir uyku rutini oluşturmak gibi uyku konforunu artıracak önlemleri aldıktan sonra beklentilerinizi en aza indirin ve uyumaktan gözlerinizin şişeceği o muhteşem geceyi bekleyin.

15. 'Kundak zararlı mı?'

Bebek bakımına dair en geleneksel yöntemlerden biri olan kundağın bebeğin gelişimine zarar verdiğine dair tartışmalar bir dönem gündemdeydi. Şimdi ise kundak yeniden sıklıkla başvurulan bir yöntem oldu. Bebeklerin ani sıçramalarına neden olan ve uykularını bölen Moro refleksini kontrol altına almaya yardımcı olan kundağın kullanımı, Amerikan Pediyatri Akademisi tarafından ikinci ayın sonuna kadar öneriliyor. İkinci ay sonundan itibaren kendi çevrelerinde dönebilen bebekleri ise ellerinini serbest olması güvenlik açısından tercih ediliyor.

16. 'Bebeğimin üşüdüğünü nasıl anlarım?'

En çok önerilen yöntem bebeğinizin boynunun arkasını kontrol etmeniz. Boynunun arkası ve sırtının üst kısımları soğuk gelirse bir kat daha kıyafet giydirebilirsiniz. Aynı şekilde sıcaktan bunaldığını da ensesinin terli olmasından anlayabilirsiniz.

17. 'Yenidoğanda akne olur mu?'

Yenidoğan bebeklerin cildinde akne benzeri oluşumlar görülmesi normaldir. En fazla üç-dört ay süren bebek annesi kendiliğinden kaybolur.

18. 'Bebekler ilk defa ne zaman güler?'

Amerikan Pediyatri Akademisi’ne göre bebeğinizin ilk bilinçli gülümsemesini yaklaşık üç ay civarı görebilirsiniz. İçinizi ısıtacak kahkahalar için ise dört ay civarını beklemeniz gerekebilir.

19. 'Yenidoğan ne zaman dışarı çıkarılır?'

Bebeğinizi uygun şekilde giydirdikten sonra ilk günden itibaren dışarı çıkarbilirsiniz. Sadece ilk iki-üç ay çok kalabalık ve iyi havalandırılmayan yerlere, alışveriş merkezlerine gitmek yerine açık havayı tercih etmenizde fayda var.

20. 'Bebeğime D vitamini vermeli miyim?'

Amerikan Pediyatri Akademisi’ne göre bebeğinize D vitamin takviyesi vermelisiniz. Bunun miktarı ve hangi marka takviyeyi kullanacağınız konusunda en doğru tavsiyeyi çocuk doktorunuzdan alabilirsiniz.