Çocuklarla mutfakta zaman geçirmenin sandığımızdan çok daha fazla faydası var. Yemek yapmanın fiziksel, zihinsel, duyusal, sosyal ve duygusal becerileri geliştirdiğini biliyor muydunuz?

Çocuklar küçük yaştan itibaren mutfakla çok ilgili oluyorlar. Kendileri için hazırlanan yemekleri, kaynayan tencereleri, kesilen malzemeleri, yıkanan sebzeleri görüyorlar ve sandığımızdan çok daha fazla şeyin farkına varıp, öğreniyorlar. Bu sebeple biraz daha büyüdüklerinde, oyuncak mutfak araç gereçlerine, meyvelere, sebzelere, yiyeceklere oldukça ilgi gösteriyorlar. Hamurdan yapılan pizzalar, ikram edilen çaylar, yapılan çorbalar aslında hep daha önce gözlemledikleri şeylerin birer parçası. Çok şey öğrendikleri mutfakta, biraz daha büyüdüklerinde, sizinle beraber yemek yapmaları ise onlara tahmin ettiğinizden çok daha fazla fayda sağlıyor. Çocuklarla mutfakta zaman geçirmek hem onlar için hem de sizin için çok eğlenceli olabilir. İşte güvenlik önlemlerinizi alıp çocuğunuzla mutfakta zaman geçirmenin onların gelişimine sağladığı beş önemli katkı:

Beş duyunun gelişimi

Çocuklarda duyu organlarının gelişmesi çok büyük önem taşıyor. Mutfak, çocuklara beş duyu organımızı anlatmak ve geliştirmelerini sağlamak için en faydalı yer olabilir! Kaynayan tencerelerdeki baloncukları görmeleri, üstünde tüten buharı hissetmeleri, yoğurdukları hamurun kıvamını ve dokusunu keşfetmeleri, malzemeleri koklamaları, tavada pişen yemeğin cızırdayan seslerini duymaları ve ortaya çıkan yemeği tatmaları… Özetle mutfak her duyuya hitap ederken eğlendiriyor…

Mutfakta geçirdiğiniz zaman süresince, beş duyu organını anlatmak ve çocuğunuzu yönlendirerek deneyimlemesini sağlamak çok daha faydalı olabilir. Örneğin yemeği yaparken malzemelerin bazılarının tadına baktırabilir ve ekşi, tatlı, tuzlu, acı gibi kavramları anlatabilirsiniz. Eğer bir hamur yoğuruyorsanız, kıvamıyla ilgili yani yumuşak, sert, pürüzsüz, pütürlü gibi dokular hakkında konuşabilirsiniz. Ayrıca bardakların içine farklı derecelerde su koyarak sıcak, soğuk, ılık gibi farklı dereceleri deneyimleyerek öğrenmelerini sağlayabilirsiniz. Son olarak çevremizden gelen bilgilerin yüzde 80’ini gözlerimiz aracılığıyla aldığımız gerçeğinden hareketle; çocukların mutfağa girmesinin görme duyusunun gelişimi için de çok önemli olduğunu belirtelim. Kabaran bir keki izlemek, kurabiyenin içindeki çikolata parçalarının eridiğini gözlemlemek gibi aktivitelerle görme duyusunu gelişmesine yardımcı olabilirsiniz. Ayrıca gözlem yaparak neden-sonuç ilişkisi nasıl kurabileceğini ona anlatabilirsiniz. Örneğin eğer bir bardağın üzerinden buhar çıkıyorsa, o bardağın sıcak olduğunu anlatabiliriz. Bu sayede güvenlikle ilgili önemli bilgileri de çocuklara öğretebiliriz.

Fiziksel gelişim

Çocukların el becerileri zamanla gelişen, pratik yaptıkça ustalaştıkları bir beceridir. İnce motor kaslarının gelişimi de çocuklar için büyük önem taşır ve mutfakta sizinle beraber zaman geçirirken yaptıkları çoğu şey aslında bu beceriyi geliştirmelerine yardımcı olur. Bir kaşığı tutup baharat kavanozundan bir kaşık baharat alıp dökebilmeleri, açarak biraz yardımcı olduğumuz barbunyaların tanelerini ayıklamaları, hazırladığınız bir karışımı karıştırmaları, hamurları parçalara ayırıp şekil vermeleri… Sizin için belki de çok kolay ve basit olan bu aktiviteler, çocuklarınızın ince motor gelişimine büyük katkı sağlıyor aslında. Onlara mümkün olduğunca, güvenlik sorunu oluşturmayacak her türlü sorumluluğu verip denemelerini sağlayın. Sabırla başarmalarını bekleyin ve gelişimlerini keyifle izleyin!

El ve göz koordinasyonu çocuklar için hayati önem taşıyan bir başka öğrenilen beceri. Gözlerin kasları koordineli olarak yönlendirmesiyle alakalı olan bu beceri, diş fırçalamak, saç taramak gibi aktiviteleri doğru yapmamızı sağlar. Mutfakta yapacakları birçok aktiviteyle el-göz koordinasyonunun gelişmesinde katkıda bulunabilirsiniz. Örneğin bir kaptan, başka bir kaba bir şey aktarmak, hamuru bir elinden diğerine geçirerek yoğurmak, poğaçaların üzerine susam serpmek gibi birçok aktiviteyle bu beceriyi pekiştirebilirsiniz.

Zihinsel gelişim

Sayı saymak, ölçülendirmek, sorun çözme becerilerini geliştirmek, organize olmak, gözlem yapmak ve tahmin yürütmek gibi merak uyandıran, düşünmeye teşvik eden zihinsel gelişime katkıda bulunan birçok önemli şeyi, mutfak aktiviteleriyle eğlenceli bir şekilde çocuğunuza öğretebilirsiniz. Üç yumurta kırmak, yarım su bardağı süt eklemek, suyun kaynamaya başlamasını görmek, bir kekin kabarmasını izlemek, çocukların zihinsel gelişimine katkıda bulunduğu gibi matematiksel ve bilimsel altyapılarının oluşmasında da fayda sağlar. Yaşları büyüdükçe kafalarını karıştırmayan, basit bilgileri ara ara paylaşarak ve hatta küçük deneyler yaparak mutfak maceralarını çok daha keyifli, öğretici hale getirebilirsiniz. Örneğin ölçüm yaparken ağırlıklar hakkında konuşabilir, katı ve sıvı maddelerin farklı ölçü birimleriyle ölçüldüğünden bahsedebilirsiniz (200 gram un, 200 ml süt vs.)

Sosyal ve duygusal becerileri

Mutfakta zaman geçirmek çocukların birçok sosyal becerisini geliştirmesine katkıda bulunur. Özellikle bir yemeği yaparken verilen görevleri tamamlamak ve ortaya çıkan sonucu görmek onlar için inanılmaz bir gurur ve özgüven kaynağı. Verilen direktifleri takip etmek, sorumluluk almak, anneanne tarifini başarıyla tamamlamak, iş bölümü yapmayı, takım çalışmasının bir parçası olmayı ve paylaşmayı öğrenmek gibi birçok faydalı sosyal beceriyi mutfakta kazanmak mümkün. Onları yönlendirerek farklı alanlarda kendilerini geliştirmelerine katkıda bulunabilirsiniz. Ayrıca beraber yaptığınız eğlenceli mutfak aktiviteleriyle çocuğunuzla harika vakit geçirip güzel anılar biriktirebilir, mutfakta yaşadığınız anıları (fazla pişen bir kek, taşan bir süt, güzel bir kurabiye) sonrasında hikayeleştirerek ailenin diğer bireyleriyle paylaşabilirsiniz.

Dil gelişimi

Yemek yaparken çocukların dil gelişimine katkıda bulunmak mümkün. Birçok yeni kavramla tanıştıkları mutfakta, pek çok yeni sözcük öğrenebilirler. Bu yüzden çocuklarla yemek yaparken her aşamada konuşmak, detayları anlatmak, onlara her yeni malzemeyi göstererek tanıtmak ve onları tekrar etmeye, konuşmaya teşvik etmek mutfak aktivitelerinde çok fayda sağlamakta. Özellikle onları yönlendirmek, sebzelerin renklerini sormak, farklı dokuları tanıtmak, yaptıklarını anlatmalarını istemek çok önemli. Örneğin brokoliyi ilk defa görüyorsa önce göstererek kelime olarak tekrarlayabilir sonrasında renginden, boyutundan, dokusundan bahsedebilirsiniz. Çocuklar tekrarı sever ve tekrarla çok daha kolay öğrenirler. Siz de tarifiniz üzerinden ilerlerken öğreneceği yeni kelimeleri tekrar etmeyi, ona da zaman zaman öğrendiği yeni şeylerin adlarını sormayı unutmayın.