Çocuklardan ve gençlerden, onların sonsuz yaratıcılığa sahip cesur zihinlerinden, mücadele azimlerinden öğrenebileceğimiz çok şey var. TED sahnesine çıkarak binlerce kişinin önünde konuşan çocuklar ve gençler, hepimiz için harika birer ilham kaynağı olabilir.

What adults can learn from kids, Adora Svitak

Üç yaşında okumaya, dört yaşında yazmaya başlayan Adora Svitak, yedi yaşına geldiğinde sayısız kısa öykü, şiir ve deneme yazmıştı. Dahi çocuk Svitak, sekiz dakika süren TED konuşmasında dünyanın cesur fikirler, yaratıcılık ve özellikle de iyimserlik için “çocukça” düşüncelere ihtiyacı olduğunu söylüyor. Çocukları ve onların sınırsız yaratıcılıktaki fikirlerine dair algınızı tekrar gözden geçirmenize aracı olacak bir konuşma dinlemeye hazır olun.

“Yetişkinler totaliter rejimler seviyesinde olmasalar da çocukların kurallar konusunda söz hakkı ya hiç yok ya da çok az. Konumlarımız gerçekten eşit olsaydı, yetişkinler gençlerin isteklerini göz önüne alırlardı ve onlardan ders alırlardı. Kısıtlamalardan da kötü olan ise yetişkinlerin bizim yeteneklerimizi küçümsemeleri. Mücadeleyi severiz, ama beklentiler düşükse emin olun, o seviyeye ineriz.”

A 12-year-old app developer, Thomas Suarez

Çocukların çoğu video oyunları oynamayı sever… Thomes Suarez ise 12 yaşına geldiğinde Python, Java ve C gibi programlama dillerini kendi kendine öğrenmişti, böylece pek çok oyun ve uygulama geliştirmişti. Suarez, sadece uygulama geliştirmekle kalmıyor, bu konuya ilgi duyan çocukları cesaretlendirmek için girişimlerde de bulunuyor.

“Birçok insan bana bunları nasıl yaptığımı soruyor. Bunun nedeni genellikle soran kişinin de bir uygulama yapmak istiyor olması. Bugünlerde çocukların çoğu oyun oynamayı seviyor, ama artık oyun üretmek istiyorlar ve bu kolay değil çünkü çoğu çocuk program geliştirmeyi öğrenmek için nereye gitmesi gerektiğini bilmiyor. Yani, futbol için bir futbol takımına gidersin. Keman için, keman dersleri alırsın. Ama bir uygulama geliştirmek için ne yapmalı?”

My invention that made peace with lions, Richard Turere

Richard Turere’nin de dahil olduğu Kenya’nın Maasai kabilesinde çiftlik hayvanlarını aslanların ve diğer vahşi hayvanların saldırısından korumak büyük bir sorundu. Çocukluğundan itibaren elektroniğe ilgi duyan genç mucit, basit bir icatla bu büyük sorunu çözdü ve bu sayede hem kabilesinin hem de kendisinin hayatı değişti.

“Bundan bir yıl önce, Savana çayırlarında sıradan bir oğlan çocuğuydum. Babamın ineklerini otlatırken üzerimden uçup giden uçakları seyrederdim ve bir gün kendime şöyle dedim: "Bir gün onun içinde olacağım." Ve ben bugün buradayım.”

A warrior’s cry against child marriage, Memory Banda

Malawi’de yaşayan Memory Banda’nın kız kardeşi ergenlik çağına geldiğinde geleneksel cinselliğe hazırlık kampına gönderildi ve sadece 11 yaşındayken hamile kaldı. Banda ise kız kardeşinin yaşadıklarını yaşamayı reddetti ve çocuk evliliklere karşı mücadeleye başladı. Banda’nın mücadelesi sonucunda Malawi’de yasal evlilik yaşı 15’ten 18’e çıkarıldı.

“Biliyorum ki birlikte, kız çocuklarını haklarından alıkoyan yasal, kültürel ve siyasî yapıyı değiştirebiliriz. Bugün burada dikiliyorum ve çocuk evliliklerini bir nesilde bitirebileceğimizi söylüyorum. Tam şu an, dünya genelinde milyonlarca kız çocuğu şunu söyleyebilir: Ne zaman istersem o zaman evlenirim."

How I harnessed the wind, William Kamkwamba

Malawili William Kamkwamba, henüz 14 yaşındayken yoksullukla ve kıtlıkla başa çıkmaya çalışan ailesi için atık malzemelerle bir yel değirmeni inşa ederek elektrik üretti. Hikayesi daha sonra kitaplara ve filmlere de konu olan Kamkwamba, 2009’da yaptığı ikinci TED konuşmasında 22 yaşında olsa da genç bir zihnin büyük problemleri çözme konusunda nasıl da yaratıcı olabileceğini gösteriyor.

“İnsanlar cep telefonlarını şarj etmek için evimin önünde sıraya girmeye başladı. Onlardan kurtulamadım. Sonra da gazeteciler geldi ve bloglarda yazılmaya başlandı sonunda da TED diye bir şeyden beni aradılar. Daha önce hiç uçak görmemiştim. Hiç otelde kalmamıştım. Neyse, o gün Arusha'da sahnede İngilizcem kayboldu şöyle bir şey söyledim: Denedim ve başardım."

Science is for everyone, kids included, Amy O’Toole

Oyun ve bilimin ortak noktası nedir? Nörobilimci Beau Lotto, çocuklar dahil herkesin bilimle ilgilenmesi gerektiğini ve bilimsel deneylerin oyunla şekillendirilebileceğini düşünüyor. Lotto, bu tezini savunduğu TED konuşmasında sahneyi oyun odaklı bir bilim deneyinin yürütücülüğünü üstlenen ve bilimsel makalesi hakemli bir dergide yayınlanan en genç insanlardan biri olan 12 yaşındaki Amy O'Toole ile paylaşıyor.

“Bu proje benim için gerçekten heyecan vericiydi, çünkü keşfetme sürecini yaşamıma soktu ve herkesin, gerçekten herkesin yeni bir şey keşfetme potansiyeli olduğunu ve küçük bir sorunun büyük bir keşifle sonuçlanabileceğini gösterdi. Bir insanın bir şey hakkında düşüncesini değiştirmek kolay veya zor olabilir. Bu tamamen o insanın değişim hakkında nasıl hissettiğine bağlıdır. Benim bilim hakkındaki düşüncemi değiştirmek şaşırtıcı derecede kolaydı. Önce oyun oynadık ve bulmaca üzerine düşünmeye başladık, sonra fark ettim ki bilim sadece sıkıcı bir konu değil ve herkes yeni bir şeyler keşfedebilir.”

An 11-year-old's magical violin, Sirena Huang

Keman virtüözü Sirena Huang, 2006 tarihli bu videoda henüz 11 yaşındayken TED sahnesine çıkıyor ve kemanıyla izleyicilere müzik şöleni yaşatıyor. Huang, performans aralarında yaptığı konuşmalarda kemanın zamansız tasarımını övüyor.

“Küçükken annemin bana şunu sorduğunu hatırlıyorum: ‘Keman mı çalmak istersin yoksa piyano mu?’ Şu koca canavara bakıp dedim ki: ‘Kendimi bütün gün bu bank üzerine hapsetmeyeceğim. Bu ise küçük ve hafif. Ayakta dururken, otururken yada yürürken çalabilirim.’ Ve biliyor musunuz hepsinden iyisi, eğer canım çalışmak istemezse onu saklayabilirim.”

A teen just trying to figure it out, Tavi Gevinson

Yazar ve aktör Tavi Gevinson, 15 yaşındayken kendisine yol gösterecek genç ve güçlü rol modeller bulmakta zorlandı ve bu yüzden Rookiemag isimli online dergiyi kurarak kendisiyle aynı durumda olan genç kızların birbirini bulabileceği bir alan yarattı. Gevinson, bu konuşmada ergenlikte içine girdiği anlam arayışını ve bu arayışın sonunda ulaştığı sonuçları anlatıyor.

“Bir genç kız olarak büyürken olamayacağınız söylenen tüm bu farklılıkları bağdaştırmaya çalışıyordum. Zeki ve sevimli olamazsınız. Modayla ilgilenen bir feminist olamazsınız. Eğer başka insanların, genellikle de erkeklerin, ne düşüneceği önemsizse, kıyafetlerinizi önemseyemezsiniz.”