Kapakları göz alıcı, çizimleri harika, hikayesi ilgi çekici... Çocuklar için kitap seçimi yaparken bu ve benzeri özellikleri göz önünde tutan ebeveynler için en can alıcı seçim kriteri aslında çocukların yaşı.

Dünya çapında sevilen bir kitap da olsa, eğer çocuğunuzun yaş aralığı için uygun değilse seçtiğiniz kitaba hiç ilgi göstermeyebilir. Çocuklar için yaşlarına göre kitap seçimi yaparken ne gibi seçim kriterleriniz olmalı, sizin için kaleme aldık.

Kitap seçimi yaparken dikkat edebileceğiniz önemli noktalar:

Empati Kurması Kolay Olan Kitaplar

Çocuğunuzun farklı dünyaları ve yaşamları keşfetmesine olanak tanırken, empati kurabilecekleri karakterlere sahip olan kitapları seçebilirsiniz. Canavarlar ve perilerle dolu hayali bir dünyada geçen bir hikaye bile olsa, karakterlerle bağ kurabiliyorsa, çocuğunuz kitabı sonuna kadar okuma isteğine sahip olacaktır.

Çocuklara Önemli Şeyler Öğreten Kitaplar

Çocuklara önemli şeyler öğreten kitaplar, her zaman ideal seçeneklerdir.

En iyi kitaplar genellikle biz farkına bile varmadan bir şeyler öğretir. Önemli bir mesaj ileten ya da alfabe, sayma, renkler veya mevsimler gibi temel becerileri ustaca öğreten kitapları seçebilirsiniz.

Kişisel Tercihlerinizi Göz Ardı Edin

Çocukken çok sevdiğiniz klasik bir çocuk kitabını ya da çizimlerine bayıldığınız bir illüstratörün kitabını çocuğunuz için büyük bir hevesle almayı düşünebilirsiniz. Ama göz ardı etmemeniz gereken nokta, çocuğunuzun sizinle aynı zevki paylaşmama olasılığıdır. Zamanla değişen zevkler doğrultusunda çocuklar artık sizin çocukken beğendiğiniz içeriklerden çok farklı hikayelere sahip olan kitaplara ilgi duyabilirler.

Beş Parmak Kuralı

Herhangi bir kitabın herhangi bir sayfasını açarak beş parmak kuralını kolayca uygulayabilirsiniz. Çocuğunuz bilmediği her her kelime için bir parmağınızı havaya kaldırın:

1 parmak: İyi bir seçim

2 parmak: Hala iyi bir seçenek

3 parmak: Çok zor gelmiş olabilir (başka bir sayfayı deneyin)

4 parmak: Okuması çok zor, muhtemelen iyi bir seçim değil

5 parmak: Başka bir kitap tercih edebilirsiniz.

Bu şekilde, çocuğunuzun okuduğu kitapta karşılaştığı zorlu kelimeleri belirleyebilir ve kitap seçiminizi bu doğrultuda yönlendirebilirsiniz. Kitabın dilinin ve içerikte yer verilen kavramların hikayeden zevk almaları için çok zor olacağını düşünüyorsanız, daha basit bir kitap seçebilirsiniz.

Güçlü Çizimleri Olan Kitaplar

Hikayeyi destekleyen canlı ve dikkat çekici çizimlere sahip olan kitapları tercih edebilirsiniz. Özellikle sözsüz kitaplar, hikaye ilerledikçe okuyucuların çizimleri yorumlamasını gerektirdiğinden, çocuğunuzun dil becerilerini geliştirmenin harika bir yoludur.

Trend Olan Kitaplara Göz Atın

Ödüllü çocuk kitabı listelerine, en çok satanlara göz atarak seçiminizi bu tercihler üzerinden de şekillendirebilirsiniz.

En İyi Kitap, En Sevilen Kitaptır

Günün sonunda, çocuğunuz için en iyi kitap, onun okumaktan zevk aldığı ve yaşına uygun herhangi bir kitaptır! Çocuğunuzun okumak isteyeceği kitabı seçmesine izin vermek, ömür boyu sürecek bir okuma sevgisi için önemli bir adımdır.

Yaşa Göre Kitap Seçimi

Bebekler İçin Kitaplar

Bebeğiniz için kitap seçimi yaparken öne çıkan seçenekler: Board book'lar, dokun ve hisset kitapları ve yumuşak kitaplardır. Bu kitaplar bebeklerin dikkatini çekmek için ağırlıklı olarak parlak renklere sahiptir. Bebeklerin derinlik algısının gelişimine destek sağlayan kontrast renkler de bu kitaplar da sıkça tercih edilir.

Bebek kitaplarının bir diğer özelliği ise çiğneme, yalama gibi bebek eylemlerine karşı dayanıklı ve hatta özel parçaları ile bu durumu bazen teşvik eden yapıda olmalarıdır.

12 ile 18 Ay Arası

Artık yeni yürümeye başlayan çocuğunuz küçük hikayeler ve tekerlemeler içeren kitapların yanı sıra “bak ve söyle” kitaplarına ilgi duymaya başlayabilir. Bu kitaplar onların erken kelime dağarcığı geliştirmeye de yardımcı olur.

Bu yaş grubu, basit nesnelerin parlak renkli resimlerinden etkilenirler. Basit ve ritimli metinlere ilgi gösterirler. Aynı zamanda sözsüz kitaplar da onları hem görsel hem de zihinsel olarak harekete geçirir ve kendi hikayelerini yaratmaya teşvik eder.

18 ay ile 3 Yaş Arası

Erken dönem olarak adlandırılan bu yaş aralığında önceliğiniz resimli kitaplar olmalıdır. Bu kitaplar en fazla 800 kelime içerir. Genel olarak 500 kelimeden az olan kitapları tercih edebilirsiniz. Artık çocuğunuzun motor becerileri de geliştiği için kapakçıklı kitaplara da büyük bir ilgi göstermeye başlayabilir. Nesneleri tanımaya, ilk kelimeleri öğrenmeye, konuşmaya başladığı bu dönem aralığında tekrarlayan kelimeler, deyimler ve/veya cümleler içeren kitaplar da bu yaştaki çocukların dil becerilerini geliştirmeye yardımcı olur.

Okul Öncesi, 3 ile 5 Yaş Arası

Kreş, aile veya şehir yaşamı gibi gündelik hikayeleri ve deneyimleri içeren kitaplar bu yaş grubundaki çocuklar için eğlenceli seçeneklerdir.

Bu yaş grubu için ideal olan kavram kitapları da, farklı temalarda, resimlerle ve genellikle tek kelimeden oluşan metinle olgusal bilgileri öğretir. Şekiller, vücut parçaları, renkler, uzamsal ilişkiler, sayma, alfabe, karşıtlar ve hayvanlar, bu kitaplarda öne çıkan temalar arasındadır.

Artık iyi bir ritm ve etkili sözcük tekrarı eşliğinde biraz daha karmaşık metinleri dinlemeyi sevmeye başlarlar. Hareketli sekmelere veya kapakçıklara sahip olan, aktivite içeren kitaplar da bu yaş grubu için iyi bir tercih olacaktır.

Erken Okul Yılları, 6 ile 8 Yaş Arası

Artık okumaya öğrenen çocuğunuz güçlü hikayelere ve karakter gelişimi olan resimli kitaplara ilgi duymaya başlar. Bu nedenle onları için çok sayıda resim içeren kısa hikayeleri tercih edebilirsiniz. Kitapların kelime sayısı ise 1000 ila 3000 kelime arasında değişebilir.

Kurgusal olmayan ve bilgi içeren kitaplar da 6 yaş sonra için kütüphaneye eklenebilecek seçeneklerdir. Bu kitaplar, çocukların karmaşık konular hakkındaki meraklarını gidermeye yardımcı olurken onları yeni bilgiler öğrenmeye de teşvik eder.

Okulda öğrendikleri bilgileri pekiştirecek, hafızalarını geliştirecek, bulmaca gibi oyunlar içeren kitaplar da bu yaş grubu için kesinlikle tercih edilmelidir.

Daha Büyük Çocuklar, 9 Yaş ve Üzeri

Artık kitap seçiminde çocuğunuzun karakteri daha ön plandadır. Onun kişilik özellikleri ve kişisel tercihlerini göz önünde bulundurmanız gerekir. İlgi alanına göre eğitici kitaplara, romanlara ve kitap serilerine yönelebilirsiniz.

Klasikleşen çocuk kitapları, çizgi romanlar, dünya, doğal yaşam, tarih gibi farklı temalardaki bilgi içeren eğitici kitaplar; gelişmiş okuma becerilerini tatmin edecek, 30.000 ila 50.000 kelime içeren az resimli ya da resimsiz kitaplar da 9 yaş ve üzeri için tercih edilebilir.