Oyunun çocukların iletişim dili ve gelişimsel bir ihtiyacı olduğunu biliyoruz. Peki dünyaya yeni gelmiş bir bebeğin de oyun için hazır olduğunu söyleyebilir miyiz? Eğer öyleyse bebeklerle nasıl oyun oynayabiliriz?

Bebekler ilk doğdukları andan itibaren sosyal etkileşime ihtiyaç duyarlar. Bu, bir bebeğin beslenme, uyku ve barınma gibi en temel ihtiyaçlarının arasında yer alır. Bu konuda gelişim psikolojisi literatüründe büyük ses getirmiş bir araştırma var. Ünlü psikolog Edward Tronick tarafından 1975 yılında gerçekleştirilmiş, İfadesiz Yüz Deneyi – Still Face Experiment. Deneyde, ebeveyn ve bebek karşılıklı yoğun bir etkileşim ve oyun halindeyken, ebeveyn aniden bebeğe ifadesiz bir yüzle bakmaya başlıyor. Bebek önce biraz şaşırıyor, daha sonra sosyal etkileşimi sürdürmek adına elinden gelen her şeyi yapıyor. Sonuç alamayınca da yoğun stres belirtileri göstermeye başlıyor. Araştırma sonuçları bize, bir bebek için ebeveyn ile karşılıklı gelişen ilgi ve dikkatin ne derece önemli olduğunu anlatıyor.

O halde ilk aylarda oyun, ebeveyn olarak bebeğimizle aramızdaki bağı güçlendirmek, karşılıklı sosyal etkileşim ihtiyacını karşılamak, aynı zamanda da gelişimlerine katkı sağlamak adına müthiş bir araç olarak kullanılabilir.

Oyuncak endüstrisinin sunduğu oyuncakların aksine, bebeklerle oynayabileceğimiz en iyi oyunlar aslında oldukça basit ve zahmetsiz. Yaşamın ilk 6 ayında bebeklerle birebir etkileşim, yakınlık ve uyumlanma içeren oyun örneklerini sizler için derledim. Ne oynadığınızdan çok nasıl oynadığınızın önemli olduğunu unutmadan, bebeğinizle keyif ve neşe dolu anlara katkısı olmasını dilerim.

Taklit Oyunu / 2+ Ay

İlk aylarda bebekler yüz ifadeleri ve tanıdık seslere oldukça duyarlıdır. Bu aylarda bebeklerin görüş mesafesi kısıtlı olduğundan, yüzünüzü bebeğinizin yüzüne yaklaştırıp taklit oyunları oynayabilirsiniz. Örneğin; ağzınızı açın, farklı duygusal ifadeler yapın, gülün, şaşırın, korkun, üzülün. Bunları yaparken arkasından “Şimdi korktum, şimdi biraz üzüldüm, şimdi çok şaşırdım” gibi cümlelerle ifadelerinizi sözel olarak da destekleyebilirsiniz. Bu ifadelerin arkasından bebeğinizin sizi taklit etmeye çalıştığını ve gülücükler saçtığını fark edeceksiniz.

Kuş Tüyü Nerede? / 2+ Ay

Bu oyunda minik bir kuş tüyüne ihtiyacınız olacak. Bebeğinizle yüz yüze gelip, elinizdeki kuş tüyünü yavaşça önce koluna, eline, sonra bacaklarına ve en son yüz bölgelerine dokundurun. Bu sırada “Kuş tüyü nerede? Ellerinde mi? Kulaklarında mı?” gibi soru ve cevaplarla hem vücut bölgelerini tanımasına yardımcı olun hem de aranızdaki yakın ve sıcak ilişkiyi güçlendirmenin keyfini çıkarın. Ses tonunuzun düşük ve rahatlatıcı olması bebeğinizin oyundan daha çok keyif almasını sağlayabilir.

Yanak Patlatma / 2+ Ay

Bebeğinizle yüz yüzeyken yanaklarınızı balon gibi şişirin, daha sonra bebeğinizin iki elinden tutup kendi yanaklarınızı değişik sesler çıkarak patlatın. Kendi yanaklarınızdan sonra bebeğinizin yanaklarını da patlatırmış gibi yapıp ses çıkarabilirsiniz.

Ellerinde Ne Var? / 3+ Ay

Bebeğiniz kremlenme ve masajdan hoşlanıyorsa, yüz yüzeyken ellerine ya da ayaklarına az miktarda krem sürüp masaj yapabilirsiniz. Bu masaj sırasında “Bebeğimin ellerinde neler var? Parmaklar mı var? Çizgiler mi? Yoksa bir benek mi var (benleri varsa)?” gibi cümleler kurabilirsiniz. Masaj hareketleri ve cümlelerinizle verdiğiniz özel ilgi bebeğinizin hoşuna gidecektir.

Oyuncak Düşüyor / 5+ Ay

Yumuşak bir peluş oyuncağı kendi başınızın üstüne koyun, bebeğinizi size dönük bir şekilde kucağınıza yatırdıktan sonra başınızı öne eğerek oyuncağın bebeğinizin kucağına düşmesini sağlayın. Kahkahalar eşliğinde tekrar tekrar aynı hareketi yapabilirsiniz.

Uçak Oyunu / 5+ Ay

Çoğu ebeveynin bildiği ve klasik bir oyun da uçak oyunudur. Yerde oturur pozisyondayken dizlerinizi kendinize doğru çekin, bebeğinizi alt bacağınıza yüzükoyun yerleştirin ve sıkıca tutarken bacaklarınızı yukarı doğru kaldırın. Bebeğiniz bacaklarınız üstünde havalanırken uçak gibi ses çıkarabilir, sağa sola yatırmaya çalışarak oyuna eğlenceli bir hava katabilirsiniz. Karşılıklı göz teması ve kahkahayı sürdürmeyi unutmayın.